Artikelen
tvo 2022 / nr 5
Depressie en angst tijdens zwangerschap en postpartum
Zeker één op de tien vrouwen krijgt te maken met depressieve klachten tijdens of na de zwangerschap. Een depressie heeft niet alleen impact op de jonge moeder. Door een depressie kan een moeder minder goed in staat zijn tot het aangaan van interactie met haar kind. Dit kan het proces van hechting...
Angarath van der Zee-van den Berg
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Column - Dringend nodig
In de orthopedagogische praktijk behoort het oplossen van problemen tot het werk van alledag. Maar dat is niet mogelijk zonder analyse van de zorg of klacht, van het probleem en van de best passende aanpak. Bij ernstige, hardnekkige problemen is zeker óók een verklaring nodig die inzicht geeft in...
Wied Ruijssenaars, Cécile Ruijssenaars-Elshoff
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Interview - Infant Mental Health: aandacht voor de relatie tussen ouder en het jonge kind
Infant Mental Health is een relatief jong vakgebied binnen de jeugdpsychiatrie. Manon Mostert-Uijterwijk, klinisch psycholoog en psychotherapeut, breekt een lans voor meer onderzoek. ‘Jonge kinderen zijn volledig afhankelijk van hun
ouders. Als het schort aan die relatie, kan dat op de lange ter...
Winnifred Jelier, Manon Mostert-Uijterwijk
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Column - Ben ik normaal of neurodivergent?
‘Ik trek dat gewoon niet, 8 uur per dag werken.’ Aldus mijn vriendin M, nu in haar derde burn-out. Ik was meteen boos. Hoe durfde ze dat zomaar te zeggen? Alsof ik het zo leuk vind! Jemig, doe normaal!
Josien de Bie
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Validiteit van de Lijst Signalen Verstoorde Gehechtheid
Een belangrijke taak voor professionals die werken met jonge kinderen is het ondersteunen van gezonde relaties tussen ouders en kind. In deze studie is de validiteit van een korte screeningslijst voor verstoorde gehechtheidsrelaties
onderzocht: Lijst Signalen Verstoorde Gehechtheid (LSVG).
Jennie Alberti, Hedwig van Bakel, Ruby Hall, Mariska Klein Velderman, Marianne de Wolff
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Multidisciplinaire kinderpsychiatrische beoordeling van een jong kind
Diagnostiek op jonge leeftijd kent eigen uitdagingen, zeker als zich een verstoorde ontwikkeling voordoet met een combinatie aan kenmerken die overlap vertonen voor de ene of andere DSM-5-stoornis en onveilig-gedesorganiseerde gehechtheid. Aan de hand van een casus zullen we in dit artikel de div...
Marie-José van Hoof
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Column - Weet je nog wie ik ben?
Een vriendschapsverzoek via Facebook. De naam doet bij mij niet meteen een lampje branden, al heeft de naam ook iets bekends. Ik laat het vriendschapsverzoek even voor wat het is. Ik zie pas later dat ik ook een chatbericht heb gekregen van deze persoon. Deze begint met ‘Ik weet niet of je mijn n...
Moniek Coorn
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Autisme, genderdiversiteit en genderdysforie
Genderdiversiteit en genderdysforie komen vaker voor bij mensen met autisme dan bij mensen zonder autisme. Hoewel dit een minderheid van de jongeren en volwassenen met autisme betreft, kan een vraag over genderidentiteit of de ervaring dat de eigen genderidentiteit niet overeenkomt met het toegew...
Jeroen Dewinter, Sascha Klomp, Anna van der Miesen
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Column - Overleven op een onbewoond eiland
Geachte lezers, ik wil u graag uitnodigen voor een gedachte-experiment. Ik vermoed dat een aantal van u kinderen heeft. Zoals u wellicht weet, zijn ouders meestal lovend en prijzend ten aanzien van hun eigen kinderen, maar stelt u zich eens het scenario voor waarin uw kinderen zonder u stranden o...
Joeri Pacolet
17 november 2022
tvo 2022 / nr 5
Boekrecensie - Schildpadden tot in het oneindige
Recent las ik op advies van een collega het boek Schildpadden tot in het oneindige (2017) van John Green. Het boek vertelt het verhaal van Aza Holmes, een meisje dat worstelt met een angst- en dwangstoornis. In het indrukwekkende verhaal komt naar voren hoe zij vastzit in de verstikkende spiraal ...
Florine Engelberts
17 november 2022
tvo 2022 / nr 4
Dubbelzinnig verlies bij ouders van transgenderkinderen
Wanneer ouders tot de realisatie komen dat de genderidentiteit van hun kind niet overeenkomt met het daadwerkelijke
gender, kunnen gevoelens van dubbelzinnig verlies ontstaan. Dubbelzinnig verlies wordt omschreven als het niet weten of het kind aanwezig of afwezig is; het kind is in leven maar o...
Arjan E.R. Bos, Mark Alexander Hommes, Kelsey Nijssen, Eva-Marijn Stegemann
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Column: Maar de biologie dan?
Trouwe lezers van Tijdschrift voor Orthopedagogiek herinneren zich misschien wel mijn column over Dick Swaab (‘Kom van Dick Swaab af’, TvO 3- 2020). Daarin bracht ik al onder de aandacht dat de maatschappelijke nadruk op een binair gender schadelijk kan zijn voor het wetenschappelijk én het maats...
Josien de Bie
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Interview: Genderdiversiteit bij jongeren: meer dan een medisch verhaal
Het onderzoeksveld rond genderdiversiteit bij jongeren is volop in beweging. Psychiater en onderzoeker Annelou de Vries verveelt zich geen dag. ‘Onderzoekers hebben nog allerlei vragen, maar we weten al veel meer dan twintig jaar geleden.’
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Column: De regie terug
Een van de voordelen van te zijn geboren in hetzelfde jaar als de NVO is dat je al veel ontwikkelingen in het vak van binnenuit hebt kunnen volgen. Als in 1988 afgestudeerde klinisch en orthopedagoog (Leiden) heb ik vele plannen, beleidsrondes en veranderingen meegemaakt, ontwikkeld en gevolgd. T...
Inge Vollaard
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Uitdagingen in de zorg voor kinderen en jongeren met genderdiversiteit
Genderdiversiteit bij kinderen en jongeren is steeds meer zichtbaar in de maatschappij. Ook het aantal aanmeldingen bij gespecialiseerde jeugdgenderteams is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Dit brengt de vraag naar de voorgrond wat de meest passende zorg voor deze kinderen en jongeren is.
Irma Hein, Annelou de Vries, Martine de Vries, Lieke Vrouenraets
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Steunend ouderschap bij genderdysforie
Met de toegenomen maatschappelijke aandacht voor genderdiversiteit komen er binnen de hulpverlening meer vragen
over het vormgeven van ouderschap wanneer er sprake is van genderdysforie. Genderdysforie brengt verschillende uitdagingen met zich mee, niet alleen voor het kind zelf, maar ook voor d...
Inge van Balkom, Annemiek Landlust, Carlijn Nijhuis, Elianne Zijlstra
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Column: Genderdivers op de camping?
Het schooljaar is ten einde en het is tijd voor een welverdiende vakantie. Na hard doorbuffelen de laatste weken met zowel het werken binnen de GGZ als het verzorgen van lesdagen binnen het postacademisch onderwijs, ben ik hier echt aan toe. Ook de rest van mijn gezin telde de laatste schooldagen...
Moniek Coorn
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Het dilemma van de orthopedagoog
Een zorgcoördinator van een middelbare school neemt contact met je op en vertelt dat je cliënte van 16 jaar met diagnose ASS net heeft verteld dat ze zich erg somber voelt omdat ze zich een jongen voelt en het liefst van geslacht wil veranderen. De coördinator maakt zich erg veel zorgen omdat het...
Birgit Jaarsma-Mollers
12 september 2022
tvo 2022 / nr 4
Boekrecensie: Diagnostiek van kind, opvoeding en gezin
De telefoon gaat. Geheel onverwacht krijgt moeder een gebiedsmanager aan de lijn van een zorgpartner uit de zorgketen met ‘dwang’: ‘Ik bel u nadat ik uw mail las, ik heb uw zaak door de jaren heen op een afstand gevolgd en wil u laten weten dat u en uw kinderen mij bijgebleven zijn.’ Een stilte v...
Marjolein Triest
12 september 2022
tvo 2022 / nr 3
Op zoek naar jezelf in een wereld vol anderen
Tijdens de adolescentie leren jongeren zichzelf steeds beter kennen. Ze leren welke eigenschappen bij hen passen, wat ze leuk en belangrijk vinden. Dat helpt hen om doelen te stellen en na te streven in hun leven. Hoe komt het zelfbeeld van jongeren tot stand en wat is daarin de rol van anderen? ...
Renske van der Cruijssen
30 mei 2022
tvo 2022 / nr 3
Interview: Trauma bij kinderen met autisme: als je er niet naar vraagt, zie je het niet
Kinderen met autisme gaan vaker getraumatiseerd door het leven dan we denken: hun trauma wordt niet altijd gezien. ‘Bij kinderen met autisme wordt te vaak gedacht: het zal wel door hun autisme komen’, aldus onderzoeker en psychotraumatherapeut Liesbeth Mevissen.
Winnifred Jelier, Liesbeth Mevissen
30 mei 2022
tvo 2022 / nr 3
Column: Feedback geven
“Ah! Er staat: ‘Kijk hier nog even naar’!” Tijdens mijn master was het een sport om te kijken wie het best het commentaar in de kantlijn kon ontcijferen. De hanenpoten van de prof waren een dubbele uitdaging. Eenmaal ontcijferd moesten ze nog geïnterpreteerd worden. En wat moet je dan met ‘Kijk h...
Josien de Bie
30 mei 2022
tvo 2022 / nr 3
Werken aan de werkrelatie
Een gezinsgerichte kijk op de alliantie in de ambulante gezinsbehandeling
Werken aan sterke werkrelaties: het kan een complexe maar belangrijke taak zijn binnen ambulante gezinsbehandeling. Toch is daar nog maar weinig onderzoek naar gedaan in deze meest ingezette vorm van jeugdhulp
Marianne Welmers- van de Poll
30 mei 2022
tvo 2022 / nr 3
Stress in de kinderopvang
Kinderopvang in kinderdagverblijven is een populaire vorm van opvang buitenshuis voor werkende gezinnen met jonge kinderen, ook in Nederland. Verschillende empirische studies hebben laten zien dat kinderen gemiddeld meer stress ervaren op het kinderdagverblijf dan thuis.
Sanne de Vet
30 mei 2022